Yaz Aylarının En Büyük Sorunu: Kene Isırığı Nasıl Anlaşılır, Belirtileri Nelerdir?

Yazın gelmesiyle birlikte kene sezonu da açıldı. Keneleri küçümsemeyin! Bazen en küçük şeyler, en büyük sorunlara yol açabilir.

Doğa ile baş başa kalmak, insanın ruhunu dinlendiren en güzel deneyimlerden biri. Ancak bu huzurlu anlar bazen hiç beklemediğimiz tehlikeleri de beraberinde getirebilir. Bunlardan biri de kene ısırıkları. Boyutları minicik olsa da, etkileri oldukça büyük ve ciddi olabilen bu canlılar, özellikle bahar ve yaz aylarında doğayla iç içe olan herkesin dikkat etmesi gereken bir tehdit haline geliyor. Gözle zor fark edilen bu zararlılar, vücudunuza tutunduklarında uzun süre fark edilmeden kalabilir ve bazıları, ölümcül hastalıkların taşıyıcısı olabilir. Ne yazık ki, “Bir şey olmaz” diyerek geçiştirilen bir kene ısırığı, ileride hayatı tehdit eden bir tabloya dönüşebilir. Bu nedenle kene hakkında bilgi sahibi olmak, onu tanımak ve önlem almak sadece kişisel bir sorumluluk değil, aynı zamanda hayati bir önlemdir. Bakalım, kene ısırığı nedir, kene ısırığı nasıl anlaşılır ve nelere dikkat etmeniz gerekir?

Kene ısırıkları nedir?

Doğa yürüyüşü, piknik ya da bahçede geçirilen güzel bir gün… Ama eve döndüğünüzde bacağınızda minicik bir nokta görüyorsunuz. Kaşınmıyor, acımıyor ama “Bu ne?” diyorsunuz. İşte bu küçük şey, bir kene ısırığı olabilir.

Keneler, minicik, kanatsız ama bir o kadar inatçı canlılardır. Sizi ısırdıklarında hemen gitmezler, cildinize başlarını gömüp uzun süre kan emerler. Bazıları o kadar küçüktür ki bir haşhaş tanesi gibi görünür, fark edilmesi zordur. İşte bu yüzden kene ısırıkları hem sinsidir hem de tehlikeli olabilir.

Vücutta kene olduğunu nasıl anlarız?

Çoğu zaman bir kene ısırığını hemen hissetmezsiniz. Ama şunlara dikkat edin:

• Ciltte yuvarlak, hafif kabarık bir alan
• Kaşıntı ya da kızarıklık
• Ciltte takılmış bir küçük, koyu renkli nokta (yakından bakınca hareket edebilir!)

En güvenli yol her doğa gezisinden sonra aynanın karşısına geçip saç dipleri, kulak arkası, kasık, koltuk altı gibi sıcak ve nemli bölgeleri detaylıca kontrol etmek.

Kene belirtileri kaç gün sonra ortaya çıkar?

Kene sizi ısırdıysa ve taşıdığı bir hastalık varsa belirtiler genellikle 2-14 gün içinde ortaya çıkabilir. Ama bazı hastalıklarda bu süre 30 günü bulabilir. Yani piknikten haftalar sonra başlayan ateş, halsizlik ve kas ağrılarının sebebi o günü çoktan unutmuş olduğunuz bir kene olabilir.

Kene fark edilmezse ne olur?

Fark edilmeyen bir kene uzun süre kan emer ve bu sırada tükürüğüyle virüs, bakteri ya da parazit bulaştırabilir. Bu da şu ciddi hastalıkların kapısını açar:

• Lyme hastalığı
• Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA)
• Kene felci
• Tularemi
• Powassan virüsü
• Ehrlichiosis ve daha fazlası…

Tedavi edilmezse bu hastalıklar organ hasarına, kalıcı sorunlara ve hatta ölüme neden olabilir.

Zehirli kene hangi illerde var?

Türkiye’de en tehlikeli türlerden biri olan Hyalomma Marginatum adlı kene, KKKA virüsünü taşır. Bu kene özellikle şu illerde yoğun olarak görülmektedir:

• Gümüşhane
• Tokat
• Çorum
• Zonguldak
• Sivas
• Yozgat
• Karabük

Bu bölgelerde yaşıyorsanız veya buralarda doğa gezisi planlıyorsanız ekstra dikkatli olmalısınız!

Kene ısırığı nasıl olur?

Kene ısırığı nasıl anlaşılır sorusunun cevabı oldukça net: Kene genellikle fark edilmeden ısırır ama dikkatli bakıldığında, cilde gömülü küçük siyah bir nokta (kenenin kendisi) görülebilir.

Kene ısırığı izi bazen sivrisinek ısırığına benzer kızarıklık şeklinde olabilir, bazen de “hedef tahtası” görünümünde bir döküntü oluşur. Bu döküntü özellikle Lyme hastalığında sık görülür.

Kene sizi neden seçer?

Keneler, sizin vücut ısınızı, gölgenizi ve nefes verdiğiniz karbondioksiti algılayarak size yönelir. Çalılıklarda, otların üzerinde sinsice beklerken siz geçerken pantolon paçanızdan, tişört kolunuzdan tırmanabilirler.

Kendinizi nasıl koruyabilirsiniz?

• Açık renkli, uzun kollu ve paçalı kıyafetler giyin
• Çoraplarınızı pantolonun üzerine çekin
• Böcek kovucu spreyler kullanın
• Eve dönünce vücudunuzu mutlaka kontrol edin
• Kene bulursanız: cımbızla, nazikçe ve başına yakın bir yerden çıkarın; döndürmeden, ezmeden! Eğer bu konuda kendinize güvenmiyorsanız mutlaka bir hastaneye başvurun. Sağlık uzmanları keneyi başarılı bir şekilde alacaktır.

Keneyi fark edince ne yapmalıyız?

• Cımbızla cildinize en yakın noktadan tutun.
• Dikey şekilde, yavaşça çekin.
• Keneyi bir kavanoza koyun, üzerindeki izleri not alın.
• Isırık yerini sabunlu suyla yıkayın.
• Belirti gelişirse hemen sağlık kuruluşuna başvurun.
• Unutmayın: Keneyi yakmak, üzerine kolonya dökmek gibi eski usuller virüs bulaşma riskini artırır!