Derik’te tarih fışkıran köy arkeolojik SİT alanı ilan edildi

Mardin Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından alınan karar ile beraber Derik ilçesinde bulunan Kayacık (Mixat) köyünde bir bölge arkeolojik SİT alanı ilan edildi.

Mardin Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından alınan kararda; Derik ilçesi Kayacık (Mixat) Mahallesi’nde bulunan bir kısmı hazine bir kısmı ise özel mülkiyete ait olan iki parselde bulunan kalıntıların incelenmesi sonucunda bölgenin arkeolojik SİT alanı olarak ilan edilmesine karar verildi. 

Kurul tarafından alınan kararda şöyle denildi: 

“Mardin Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu Derik ilçesi, Kayacık Mahallesinde yer alan ve herhangi bir sit alanı içerisinde bulunmayan, mülkiyeti özel ve tüzel kişiliğe ait, 160 ada 3 (eski 160 ada 1 parsel) ve özel mülkiyete ait, 112 ada 6 numaralı parsellerin bir bölümünde yer alan, ilgilisinin 01.09.2025 tarih ve 3671662 başvurusuna istinaden tespiti yapılan Kayacık B Yerleşiminin 2863 sayılı Yasa kapsamında değerlendirilmesi, Mardin Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğünün 12.09.2025 tarih ve 7269214 sayılı yazısı, Mardin İl Tarım ve Orman Müdürlüğünün 16.09.2025/21048561 ve 26.09.2025/21196252 sayılı, Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğünün 16.09.2025 tarih ve 2025448952 sayılı, Mardin Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğünün 17.09.2025 tarih ve 13564743 sayılı, İller Bankası Diyarbakır Bölge Müdürlüğünün 19.09.2025 tarih ve 30697 sayılı, DSİ 10 Bölge Müdürlüğünün 24.09.2025 tarih ve 6331173 sayılı, Mardin Büyükşehir Belediyesinin 26.09.2025 tarih ve 205834 sayılı kurum görüşleri, Mardin Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü uzmanlarının 21.10.2025 tarih ve 3781378 sayılı raporu okundu.

İşlem dosyası incelendi. Yapılan görüşmeler sonucunda; Mardin ili, Derik ilçesi, Kayacık Mahallesinde yer alan, mülkiyeti özel ve tüzel kişiliğe ait, 160 ada 3 (eski 160 ada 1 parsel) ve özel mülkiyete ait, 112 ada 6 numaralı parsellerin bir bölümünde yer alan Kayacık B Yerleşiminin 2863 sayılı Yasa kapsamında korunması gerekli kültür varlığı özelliği göstermesi nedeni ile 1/3000 ölçekli haritada koordinatlarıyla gösterildiği şekilde I. derece arkeolojik sit alanı olarak tesciline ve hazırlanan sit fişinin uygun olduğuna,

Kadastro Müdürlüğünce sit alanı içinde hali hazırda tespiti yapılan parselin Tapu Müdürlüğüne iletilerek ilgili tapu Müdürlüğünce; Mardin ili, Derik ilçesi, Kayacık Mahallesi, 112 ada 6 ve 160 ada 3 numaralı parsellerin tapu kütüğünün beyanlar hanesine “Bir kısmı I. Derece Arkeolojik Sit Alanındadır” şerhinin gerekli şerhlerin konulmasına yönelik bilgi verilmesine, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu’nun 05.11.1999/658 sayılı ilke kararı doğrultusunda:

Kayacık B Yerleşimi I. Derece Arkeolojik Sit Alanı Koruma ve Kullanma Şartları:

1. Korumaya yönelik bilimsel çalışmalar dışında aynen korunacak sit alanlarıdır.

2. Bu alanlarda, kesinlikle hiçbir yapılaşmaya izin verilmemesine, imar planlarında aynen korunacak sit alanı olarak belirlenmesine, bilimsel amaçlı kazıların dışında hiçbir kazı yapılamaz.

3. Resmi ve özel kuruluşlarca zorunlu durumlarda yapılacak alt yapı uygulamaları için müze müdürlüğünün ve varsa kazı başkanının görüşüyle konunun koruma kurulunda değerlendirilir.

4. Yeni tarımsal alanların açılmamasına, yalnızca sınırlı mevsimlik tarımsal faaliyetlerin devam edebileceğine, koruma kurullarınca uygun görülmesi halinde seracılığa devam edilebilir.

5. Höyük ve tümülüslerde toprağın sürülmesine dayanan tarımsal faaliyetlerin kesinlikle yasaklanmasına, ağaçlandırmaya gidilmemesine, yalnızca mevcut ağaçlardan ürün alınabilir.

6. Taş, toprak, kum vb. alınmamasına, kireç, taş, tuğla, mermer, kum, maden vb. ocakların açılmamasına, toprak, curuf, çöp, sanayi atığı ve benzeri malzeme dökülemez.

7. Bu alanlar içerisinde yer alan ören yerlerinde gezi yolu düzenlemesi, meydan tanzimi, açık otopark, WC, bilet gişesi, bekçi kulübesi gibi ünitelerin koruma kurulundan izin alınarak yapılabilir.

8. Bu alanlar içerisinde bulunan ve günümüzde halen kullanılan umuma açık mezarlıklarda sadece defin işlemleri yapılabilir.

9. Taşınmaz kültür varlıklarının mahiyetine tesir etmeyecek şekilde ilgili koruma kurulundan izin almak koşuluyla birleştirme (tevhit) ve ayırma (ifraz) yapılabilir.

Şeklinde dokuz madde olarak belirlenmesine karar verildi.”