DERİK VE SU

İlçemizin kuruluşundan beri kendisi ile özdeşleşen ve bilinen birçok su kaynağı mevcuttur. Bu su kaynakları 1990 yılına kadar varlıklarını sürdürürlerken ne hikmetse, 1990 yılından sonra tahrip edilerek yavaş yavaş yok olma sürecine girmişlerdir. Çeşitli aralıklarla ilçenin muhtelif yerlerinde açılan su kuyuları, her ne kadar ilçe su ihtiyacının küçük bir bölümünü karşılayacak hale gelmişse de, zamanla ilçe merkezine ulaşan suyun yeterli olmayacağı ve yeni arayışlar içinde olması gerektiği bilinmekteydi.

İlçe merkezi ve ilçe sınırları dahilinde sayısız akarsu ve kaynak su mevcuttur. Bunları ,Xab, Serê Kulêbe ,Birxêr ,Kanîka Şehemê,Kanîya Guzê ,Kanîya Pahn,Kaniya Misrin ,Kaniya Qêsî, Kanîka Perîya ,Kanîka Bîçuk, Kanîbîrk , Dahl (Bahçelerin bulunduğu alandır. Burada sayısız irili ufaklı çeşme kaynak ve akarsu mevcuttur.) ve isimlerini hatırlayamadığım birçok yer.

İlk önce, ilçe merkezi suyunun ana can damarını teşkil eden iki su kaynağından biri olan “Serê Kulêbe” suyundan bahsetmek istiyorum. Ancak bu konuya değinmeden önce şuan İlçede içtiğimiz suyun geliş serüvenini teknik olarak sizlerle paylaşmak istedim..

İlçe merkezinin ihtiyacını karşılayan su, 2010 yılında Derik’ten 23 km uzaklıktaki Çukursu(Xanuk) köyünden, yapılan bir proje sonucu ile ilçe merkezine getirilmiştir. Saniyede 100 litrelik bir kapasiteye sahip olan su, Söğütözü (Qetaro) mahallesinde kurulan arıtma tesisine gelmektedir. Arıtma tesisi derken, sadece gözle görülebilen su içindeki yabacı cisimleri toplama kapasitesine sahip olan bir arıtma. Kısacası çöplerin, dinamolara zarar vermemesi için kurulan bir engelleyici. Bu su daha sonra merkeze dağıtılmak üzere depolara gönderilir, depolarda ise bazı mikropları yok etmek için Klor veya benzeri kimyasallar atıldıktan sonra şebekelere, oradan da belirli saatlerde ilçenin su ihtiyacını karşılamak için dağıtılmaktadır.

1. SERÊ KULÊBÊ

“Serê Kulêbê”Bir çok Ermeni insanımızın can halkalarından biri. Derik dışında olan bütün Deriklilerin unutamadığı, ölüm döşeğinde olan bir çok hemşehrimizin içmeye can attığı bir su.. ilçenin en eski kaynak sularından biridir. Hatta 2014 yılına kadar ilçenin en verimli su kaynaklardan biriydi. Çıkış yeri, ilçenin kuzeyinde bulunan zeytin meyve ve sebze bahçelerinin en dip noktası konumunda bulunan Devasa taşlar arasıydı. Çıktığı andan itibaren” Serê Kulêbê” mıntıkasından bulunan zeytinlik meyve ve sebze yetiştirilen bahçelerini, şimdi Bahçelievler mahallesi olarak anılan Dahl mıntıkasının zeytinlik ve bahçelerini , Berdin mıntıkası olarak anılan yerdeki zeytinlikleri sulama kapasitesine sahip olan Derik suyunun can damarlarından biriydi.

Peki ilçemizin, ekolojik, Tarihsel ve Kültür mirası konumunda olan bir doğa harikası kaynak suyu kimler ne derece koruyabildi ? Şimdi neden bu halde ve bunun sorumlusu kimlerdir? Bu kaynak sularımıza ne derece sahip çıkıldı ? ”Serê Kulêbê”nin şimdiki durumunu hiç gördünüz mü ve neden koruma altına alınmadı? Yıllarca Derik’i yönetenler, hiç yüzünüz kızarmıyor mu Passat Model arabalarla pazara alışverişe gelenler, ilçe sorunlarına çözüm bulamayıp sadece alacağı bir kaç kuruşun peşinden koşanlar ,ilçe sorunlarıyla yüzleşmeye var mısınız?

Saygılarımla… 2309.2023 Eyyüp Güven

Devam edecek

Üsteki fotoğraflar 2010 yılından

Alttaki iki fotoğraf 20.09.2023

Önerilerinizle birlikte yorumlarınız bizi güçlendirecektir..